lale mansur ne demek?

Lale Yurdatapan Mansur (d. 1956, İstanbul), Türk balerin, sinema ve tiyatro oyuncusu.

1976 yılından itibaren İstanbul Devlet Opera ve Balesi'nde baş balerin olarak görev yaptı. Kuğu Gölü’nden Don Kişot'a kadar birçok eserde dans etti. 1992 yılında oyunculuğa başladı. İlk uzun metrajlı filmi Düş Gezginleri'ndeki rolü ile Altın Portakal En İyi Kadın Oyuncu Ödülü'ne değer görüldü.

Yaşamı

1956 yılında İstanbul'un Erenköy semtinde doğdu. Babası emekli korgeneral Danyal Yurdatapan, annesi Suzan Hanım'dır. Dört çocuklu ailenin en küçük çocuğu ve tek kız evladıdır. Ağabeyleri Şanar, Onur ve Oktay Yurdatapan'dır. Sekiz yaşında iken İstanbul Devlet Konservatuvarı Bale Bölümünde bale eğitimine başladı.¹ Lise eğitimine devam ederken yarı zamanlı olarak konservatuvarda okudu. Öğrencilik yıllarında İstanbul Devlet Opera ve Balesi’nde sahne deneyimi kazandı. 1976 yılında konservatuvardan mezun olduktan sonra İstanbul Devlet Opera ve Balesi’nde baş balerin olarak görev yaptı. ‘Carmen’, ‘Hürrem Sultan’, ‘Giselle’, ‘Kuğu Gölü’, ‘Şehrazat’ ve ‘Mavi Tuna’ gibi birçok eserde rol aldı. 1980 ve 1984 yılında yaz ayları süresince İngiltere’de Kraliyet Balesi ile çalışmalarda bulundu.² 1980 yılında, Türkiye'yi sözlerini ağabeyi Şanar Yurdatapan'ın yazdığı ve Ajda Pekkan'ın seslendirdiği Pet'r Oil şarkısının temsil ettiği Eurovision Şarkı Yarışması'nda vokal yapıp dans etti.³ 1988'de Yavuz Özkan'ın "Umut Yarına Kaldı" adlı filminde bir dansçıyı canlandırdı.⁴

İlk evliliğini 1975 yılında müzisyen Attila Özdemiroğlu ile, ikinci evliliğini 1984 yılında orkestra şefi Cem Mansur ile yaptı. Eşi Cem Mansur'un Oxford Şehir Orkestrası şefi olup İngiltere'ye taşınması gerekince dansı bırakıp kendini yeni bir iş alanında yetiştirmeye karar verdi. Oyuncu olmak için İstanbul’da diksiyon eğitimi aldı; Los Angeles’ta oyuncu koçu Eric Morris ile oyunculuk çalıştı (1991).

Oyunculuğa 1992 yılında BBC televizyonu tarafından çekilen ve yazar Yaşar Kemal’in yaşamını konu alan, yönetmenliğini James Runcie’nin üstlendiği ‘Childhood’ belgeseliyle başladı. Aynı yıl, ilk uzun metrajlı filmini çekti. Atıf Yılmaz’ın yönettiği ‘Düş Gezginleri’ adlı bu filmde genelev çalışanı Anjelik rolünü canlandırdı ve Antalya Film Festivali’nde ‘En İyi Kadın Oyuncu’ dalında Altın Portakal kazandı.

İlk filminin ardından Ersin Pertan’ın yönettiği ve bir Orhan Kemal uyarlaması olan ‘Tersine Dünya’ (1993), Şerif Gören’in ‘Amerikalı’ (1993), Ömer Kavur’un ‘Buluşma’ (1995), ‘Karşılaşma’ (2003), Atıf Yılmaz’ın ‘Nihavend Mucize’ (1997), Barış Pirhasan'ın "O da Beni Seviyor" (2001), İlksen Başarır'ın Başka Dilde Aşk (2009) adlı filmlerinde rol aldı. O da Beni Seviyor filmindeki rolü ile En İyi Kadın Oyuncu dalında 2002 Sadri Alışık Ödülü'ne, 15. Ankara Uluslararası Film Festivali'nde Karşılaşma filmindeki rolü ile En İyi Kadın Oyuncu Ödülü'ne değer görüldü.

Sinema filmlerinin yanı sıra televizyon dizilerinde de rol aldı. Rol aldığı televizyon dizileri arasında Yorgun Savaşçı, Artist Palas, Şaşıfelek Çıkmazı, Çatısız Kadınlar, Hatırla Sevgili, Kanal D'de yayınlanan ‘Kavak Yelleri’ dizisinin son sezonu bulunur.

2000 yılında Tiyatrokare'nin sahnelediği Amerikalı oyun yazarı David Mamet'in Oleanna adlı oyunundaki rolü ile tiyatro oyunculuğuna başladı. 2002'de oyuncu ve illüzyonist Kubilay Tunçer ile birlikte Açık Tiyatro adlı tiyatroyu kurdu; Tunçer'in yazdığı Olağan Mucizeler adlı iki kişilik oyunda rol aldı.⁵ Oyunu İngilizce olarak Edinburgh ve Londra'da da sahneledi.⁶ Ardından, Açık Tiyatro'nun Katil Uşak adlı oyununda şizofren bir kadını canlandırdı.⁷ 2006'da Akbank Sanat Prodüksiyon Tiyatrosu’nda Işıl Kasapoğlu'nun sahneye koyduğu Antiloplar adlı oyunda rol aldı.⁸

1990'lı yıllardan itibaren insan hakları, Kürt sorunu, Ermeni sorunu, hayvan hakları konularında eylemlere katıldı. 1994 yılında 2 Aralık gecesi Özgür Gündem gazetesi binalarının bombalanmasının ardından bombaya karşı tepkilerini İstiklal Caddesi’nde gazete satarak gösteren aydınlar arasında yer aldı.⁹ 2000 yılında "Düşünceye Özgürlük-2000" adlı kolektif kitaba yayıncı sıfatıyla imza atan 16 kişi arasında yer aldı. Bu eylemi nedeniyle suç işledikleri öne sürülerek 15 yıla kadar ağır hapis istemiyle yargılandı ve beraat etti.¹⁰ 2008 yılında bir grup aydının düzenlediği Özür Diliyorum Kampanyası’na imza attı. 2009 yılında Diyarbakır'da koyun otlatırken meydana gelen patlama sonucu hayatını kaybeden 14 yaşındaki Ceylan Önkol'un ölümü ile ilgili olarak Karakol Komutanlığı yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulunan sanatçılar arasında yer aldı.¹¹ 2013 yılında devrin hükûmeti tarafından Türkiye-PKK çatışması'nı çözmeye yönelik girişimler kapsamında kurulan Akil İnsanlar Heyeti'nde yer aldı.¹²

Filmografisi

Oyuncu Olarak

Yıl	Film/Dizi	Rol	Notlar
1988	Umut Yarına Kaldı
1992	Düş Gezginleri	Anjelik, Havva, Melike	Altın Portakal Film Festivali En İyi Kadın Oyuncu Ödülü
1993	Tersine Dünya	Sarı Leman
Amerikalı	Melek
Yorgun Savaşçı
1994	Artist Palas
1995	Cemile Ve Umudun Masalı
Aşk Üzerine Söylenmemiş Her şey
1997	Nihavend Mucize	İris
1998	Mavi Düşler	Müdür
1999	Çatısız Kadınlar	Ayşe
2000	Şaşı Felek Çıkmazı
Samyeli
2001	O da Beni Seviyor	Saliha	7. Sadri Alışık Ödülleri, En İyi Kadın Oyuncu Ödülü
Nasıl Evde Kaldım	Melsa
2002	Karşılaşma	Aslı	15. Ankara Uluslararası Film Festivali, En İyi Kadın Oyuncu Ödülü
2003	Peki Olur Şekerim
2004	Gece Yürüyüşü	Nilüfer
Simbiyotik
2005	Düşler ve Gerçekler	Nesrin
2006	Hatırla Sevgili	Seyhan Akerman, Nezahat Ünsal
Esir Kalpler
2007	Mutluluk	Aysel
2009	Dinle Neyden	Beyhan Sultan
''Başka Dilde Aşk	Kadife
Ezber
2010	Ümitler Kırılınca
Misafir	Ayşe
Kavak Yelleri	Lerzan
2013	Beni Böyle Sev	Nadide	¹³
2016	Ölene Kadar	Asuman
2018	Dip	İmre Rodoplu
2021	Bonkis	Leyla